Protez
Protez diş tedavisi ile kaybedilen dişler ve ağız içi çevre dokuları yeniden oluşturularak hastaya kaybetmiş olduğu estetik ve fonksiyonun yeniden kazandırılması amaçlanır.
Protez Diş Tedavisinde Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Sabit Protezler:
Yeterli diş dokusu desteği olmayan ve dolgu materyali ile restore edilemeyecek büyüklükte madde kaybı yaşayan dişlerde doku kaybının büyüklüğüne göre dişin bir bölümünü içine alan inley, onley restorasyonlar veya dişin tamamı küçültülerek kron restorasyonu yapılabilmektedir. Bir veya daha fazla diş eksikliği olduğu durumlarda ise boşluğun iki tarafındaki dişlerin küçültülerek destek olarak kullanıldığı protezler köprü protezleridir.
Protezde seramik malzemelerin alt yapısında genel olarak metal alaşımlar, full seramik malzemeler ve zirkonyum kullanılır.
Zirkonyum Restorasyonlar:
Zirkonyum kron ve köprü protezlerinin altyapısı olarak, gri metalin yerine kullanılan beyaz renkli bir alaşımdır. Yüksek dirence sahip, biyouyumlu, dayanıklı ve estetik restorasyonlardır. Diş etlerinin sağlığı için hiçbir olumsuzluğu yoktur.
Restorasyonların ömrü, protez doğru bir şekilde uygulandıktan sonra tamamen hastanın ağız hijyenine gösterdiği özen ile doğru orantılıdır.
Metal alerjisine sahip bireylerde kullanılabilir. Alerjiye sebep olmaz.
Hareketli Protezler:
Hasta tarafından takıp çıkartılabilen ve eksik dişlerin yerini tutan protezlerdir. Dayanak dişlerin gelecek yükü kaldıramayacağı, geniş diş eksikliği içeren durumlarda ya da diş ile sonlanmayan eksik diş alanları olduğunda ya da ağızda hiç diş olmadığında hareketli protezler uygulanır.
Parsiyel Protez:
Parsiyel protez eksik dişler sebebiyle oluşmuş olan boşlukları doldurarak gülüşünüzü tamamlar. Bununla beraber parsiyel protez sadece estetik değil fonksiyonel olarak da kayıp dişler sebebiyle düzgün bir şekilde gerçekleşmeyen çiğneme fonksiyonunu da yerine getirmenize yardımcı olur. Beraberinde konuşmanızda oluşan fonetik problemleri de gidererek kelimeleri daha düzgün bir şekilde telaffuz etmenize yardımcı olur. Diş eksikliği sebebiyle kaybolan doku desteğini de sağlayarak dudak ve yanakları destekler ve bu şekilde yüzde oluşan çökme ve sarkmalar da giderilebilir. Parsiyel protez bir çok diş eksikliği mevcut olduğu durumda çözüm olarak implant ya da sabit köprü protezleri yapılamıyorsa kullanılan takılıp çıkartılabilen bir uygulamadır. Bu protez ağızda kalan dişlere kroşeler yoluyla tutunabileceği gibi dişlere yapılan kronlarla iç tarafa gizlenen hassas tutucular ile de tutturularak daha estetik bir görüntüye kavuşturulabilirler.
Total Protez:
Total protezler eğer ağzınızda hiç diş kalmadıysa yapılabilecek bir uygulamadır. Alt ve üst çenede kalan kemik dokusu üzerinden destek alarak vakum kuvveti ile ağızda kalabilen, akrilikten üretilen, halk arasında ‘damak protez’ olarak da adlandırılan protezlerdir. Dil, dudak ve yanaklar kastan oluşurlar. Dişler çekildiğinde bu boşlukları kas dokuları doldurur. Protezler ilk takıldığında protez kenarları kasların doldurduğu yerlere temas ettiğinden dolayı ilk birkaç gün zorluk olabilir. Daha sonra kasların proteze alışmasıyla beraber protezin tutuculuğunu artırıcı etkisi olur.
Protezler dudak ve yanakları destekleyerek kemik kaybından dolayı oluşan görsel bozuklukları düzeltir. Bunun yanında yüze uygun seçilmiş dişler ile çok estetik protezler yapılabilmektedir. Total protezlerle yemek yemeyi öğrenmek zor olsa da kısa sürede rahatlıkla yemek yenebilmektedir. Başlangıçta yumuşak ve küçük lokmalarla çift taraflı olarak çiğneme yapılmalıdır. Beynimiz refleks olarak yemeyi öğrendiğinde çiğneme işlemi kolaylıkla yapılabilmektedir.
İlk bir kaç gün dokuların uyum sağlaması için 24 saat boyunca takılması gerekir. Daha sonra dokuların dinlenmesi açısından geceleri çıkarılmalıdır. Hiç çıkarmak istemeyen hastalara gün içinde bir kaç saat çıkarılması önerilmektedir. Kemik desteği az olan protezlerde protez yapıştırıcıları kullanılabilir. Her akşam temizlenip her sabah yeni yapıştırıcı uygulandığında kullanılmasında hiçbir sakınca yoktur.
İmplant Üstü Protezler Nedir?
Doğal dişler yerine implantlardan destek alınarak yapılan protezlere implant üstü protezler denilmektedir. İmplant üstü protezler ; sabit ve hareketli protezler olarak sınıflandırılır. Bu sınıflandırma; implant sayısı, lokalizasyonu ve hastanın ağız hijyeni gibi faktörlere bağlı değişmektedir.
İmplant Üstü Sabit Protezler:
Bir veya daha fazla implanttan destek alınarak yapılan, yapıştırılarak ya da vidalanarak sabit olarak kullanılan kron veya köprü protezleridir. Özellikle birkaç diş eksikliklerinde eksik olan bölgeye yerleştirilerek komşu sağlam dişlerin zarar görmesini engellemektedir. Bu protezler metal seramik veya zirkonyumdan yapılabilmektedir.
İmplant Üstü Hareketli Protezler:
İmplant üstü hareketli protezler tam dişsizlikte çene kemiğine yerleştirilen 2, 3 veya 4 implant ile yapılan tedavi biçimidir. Bu protezler hem implantlar hem de dokular tarafından desteklenen protezlerdir. İleri derecede rezorbe olmuş çene kemiklerinde daha az sayıda implant ile özellikle hareketli protezlerin yerinden çıkması problemini ortadan kaldırmaktadır.